Jan de Keizer (Drechtse Stromen)
Sandra van Kampen (Urgenda)
Wim van Lieshout (HVC Groep)
Erwin Zwijnenburg (Woonbron)
Rob Heuperman (WTH Vloerverwarming)
Bas Heijstek (Platform Duurzaamheid)
Ook genodigden van het thema Arbeidsmarktbeleid namen aan dit gesprek deel.
Resultaten
In relatief korte tijd is er heel veel resultaat geboekt op gebied van duurzaamheid. Er zijn veel activiteiten in gang gezet. Daarbij horen ook iconen voor Dordrecht, zoals de Duurzaamheidsfabriek en Duurzaamheidscentrum Weizigt. Mw. van Kampen (Urgenda): “Ik word vrolijk als ik dichter bij Dordt kom! In andere plaatsen produceren ze veel beleidsnota’s, maar in Dordrecht zijn woorden ook daadwerkelijk in daden omgezet. Daar mag u best wat meer trots over uitstralen!” Minder bescheidenheid is gerechtvaardigd. Ook de heer van Lieshout (HVC) merkt op: “In Dordrecht realiseert men daadwerkelijk”.
Binnen het onderwerp Duurzaamheid werkt men met de begrippen People, Planet, Profit (Mensen, Milieu, Winst). Er is vooral veel bereikt op het gebied van Milieu (Planet). Daar is inmiddels het laaghangend fruit wel geplukt. Daarentegen merkt het merendeel van de inwoners van Dordrecht er nog niet zo veel van. Werken aan bewustwording vindt onder andere plaats via de Duurzaamheidscafé’s die het bewonersplatform Duurzaamheid organiseert.
Energie is een belangrijke pijler van het programma Duurzaamheid. Daarbij zijn duidelijke resultaten geboekt. De doelstelling om in woningen apparaten met slechte energielabels (EFG) weg te werken (> 20%) is behaald. In Dordt-West is in corporatiewoningen het project “Energie op Maat” zeer succesvol geweest om de stookkosten omlaag te brengen. Dit heeft voordeel (Profit) voor de bewoners, de corporatie en voor de bewustwording. De aanpak van keukentafelgesprekken heeft goed gewerkt. Deze individuele gesprekken (‘Voorlichting vanaf de voordeur’) hebben ertoe geleid, dat de mensen ambassadeur voor energiebesparing werden!
Ondanks de bemoedigende resultaten, blijven er nog veel opgaven op het gebied van duurzaamheid, met name op de onderdelen People en Profit. Inwoners moeten meer merken van wat er gebeurt en moeten daar zelf ook actiever worden. Dhr. Heijstek (Platform Duurzaamheid): “Burgers moeten het in hun portemonnee merken. Dan ontstaat er meer bereidheid om zuiniger met bijvoorbeeld energie om te gaan. Dat is goed voor de planeet en voor de mensen.” Dit zal moeten leiden tot opnieuw een daling van het aantal apparaten met energielabels EFG van 20%. Er moeten meer aansluitingen komen op het restwarmtenet van de Energiecorporatie. Wooncorporaties kunnen ook investeren in het verduurzamen van hun huizenbezit. Bijvoorbeeld door het onderdeel te maken van de reguliere onderhoudscyclus. Dat levert corporaties en huurders op langere termijn profijt op. Een vraagpunt is bijvoorbeeld hoe huurders zonnepanelen kunnen aanschaffen: voor wie is het voordeel?
Wat betreft het programma wordt gepleit voor meer verbinding in plaats van talloze nieuwe projecten. Wethouder Sleeking:“Duurzaamheid is een manier van denken en werken die alle beleidsterreinen raakt. Daar zouden meer dwarsverbanden moeten worden gezocht, bijvoorbeeld vanuit de kansen voor medewerkers van Drechtwerk.” Dhr. Van Lieshout (HVC): “Hergebruik van afval vindt vooral plaats door handpicking, wat veel scholing vergt. Echter op het gebied van hergebruik van elektrische apparaten zou de sociale werkvoorziening wel eens een uitgelezen partner kunnen zijn.”
Het produceren van voedsel in de nabijheid van waar mensen wonen levert veel voordeel op. Dordrecht en de regio hebben (nog) niet benutte ruimte, bijvoorbeeld leegstand of nog niet ontwikkelde grond. Misschien biedt dit mogelijkheden voor tijdelijk leasen om er voeding te verbouwen. Wethouder Wagemakers: “Ik juich meer particulier initiatief voor stadslandbouw toe. Er is veel vitaliteit in de gemeenschap om ideeën tot realiteit te maken, bijvoorbeeld bij ZZP-ers. Dordrecht als broedplaats voor de nieuwe circulaire economie. Misschien is het tijd voor het Dordtse Ei .”
Gedragsverandering bij inwoners en ondernemers blijft een weerbarstige opgave. Daarvoor is allereerst goed voorbeeldgedrag nodig. Klein beginnen en gebruik maken van geslaagde initiatieven, zoals het gescheiden inzamelen van plastic en kunststof. Of van de huidige trend, waarin delen het nieuwe hebben is, bijvoorbeeld met (elektrische) deelauto’s. Er is het pleidooi om een authentiek verhaal vanuit burgers te vertellen en niet vanuit instanties. Daar staat het publiek steeds wantrouwiger tegenover. Dat kan een lastige boodschap zijn.
“Weerstand levert energie op.” Moderne scholings- en marketingtechnieken kunnen worden gebruikt om stad en regio een duurzaam profiel te geven. Daar hoort een minder betuttelende overheid bij. Wethouder Wagemakers: “Het duurzaamheidsverhaal zou minder moralistisch moeten zijn om meer mensen te bereiken. Naast People, Profit, Planet hoort daar ook Pleasure bij. Het is ook gewoon leuk!”