Samen maken we de stad
"Ruimte voor verbinding" is het motto van het Politiek Akkoord van de afgelopen periode. Een motto, dat laat zien dat we als gemeente actief bouwen aan een nieuwe verstandhouding met de stad en de wereld om ons heen. Daar waar we daadwerkelijk komen tot een andere rolneming en taakverdeling, blijkt dat vaak de moeite waard: de gesprekken over nieuwe manieren van samenwerken zorgen voor inzicht in elkaars belangen, verrassende ideeën en betrokkenheid bij het proces.
De kracht van onze stad
Dordrecht heeft landelijk een reputatie opgebouwd van een stad waar veel mogelijk is op het gebied van participatie. Ruimte en maatwerk lijken hierin de sleutel tot succes. Aan de ene kant ontwikkelen zich, mede dankzij een sterk maatschappelijk middenveld en verenigingsleven, zich allerhande initiatieven los van gemeentelijke inspanningen. Aan de andere kant faciliteert de gemeente beproefde vormen van inspraak en samenwerking én zet zij in op experimenten om inwoners, ondernemers en organisaties actief te betrekken bij de planvorming en realisatie van opgaven en ambities van onze stad.
De kracht van de stad toont zich in initiatieven die niet meer weg te denken zijn uit de stad. Van ontmoetingsplekken als De Buitenwacht in Oud-Krispijn en bewonersbedrijf Crabbehoeve, tot bewonersinitiatieven rondom specifieke thema's, zoals Platform Duurzaam Dordrecht (met projecten als Drechtse Zon en Drechtse Wind en E-Wheels, dat met kleine elektrische taxi's en een netwerk van vrijwilligers oudere mensen helpt zelfstandig te blijven door hen naar de kapper of de supermarkt te rijden. Ook vierde de stad in 2016 '25 jaar journalistiek in de wijk': in de loop der tijd maakten wijkkranten plaats voor wijknieuws op de wijkpagina's van Dordt Centraal, maar het nieuws wordt nog steeds voor én door inwoners geschreven.
Afgelopen jaren nodigde de gemeente de stad ook uit om op specifieke onderwerpen in actie te komen. Met Agenda voor de Stad is ingezet op transities op het gebied van bijvoorbeeld sport, onderwijs en de bibliotheek, samen met de betrokken partijen in de stad. Een intensief traject, waarin college en raad constructief samen optrokken, met oog en oor voor de stad én voor elkaar en resultaten die laten zien dat een transitie wel degelijk mogelijk blijkt. Al is het lastig om tegelijk met een andere verdeling van taken en verantwoordelijkheden óók bezuinigingen te realiseren.
Met Dordt aan Zet/Placemaking zetten we in op het inrichten van de openbare ruimte samen met betrokkenen. Geslaagde voorbeelden van deze aanpak zijn het participatiebestek in gebied West en het nieuw ingerichte Vrieseplein. Daarnaast is het Innovatiefonds Smart City gelanceerd, waarmee we een voedingsbodem willen creëren voor investeringen in innovaties en de maatschappelijke effecten hiervan in de stad zichtbaar te maken. Denk aan de baggerrobot die met ondersteuning vanuit het fonds gebouwd wordt om slimmer en duurzamer de omgeving te beheren én de ontwikkeling van een sensor die meet hoe vol een vuilcontainer is.
De gemeente onderzocht ook nieuwe digitale mogelijkheden, om te zien of deze een meerwaarde hebben ten opzichte van bestaande mogelijkheden van inspraak, maatschappelijk debat en (digitale) informatie-uitwisseling. Zo startte een pilot met Argu, een online discussieplatform, om te onderzoeken of inwoners via deze weg op stellingen van raadsleden en andere Dordtenaren willen reageren of zelf voorstellen inbrengen. Het aantal gebruikers bleef achter bij de verwachting en na een jaar werd besloten de pilot niet te verlengen.
"In het project Nieuw Dordts Peil deelden 1000 mensen hun dromen voor een sterke, bruisende en gezellige stad en toonden zich zeer betrokken bij elkaar en bij de toekomst van de stad."
Voor Nieuw Dordts Peil (NDP) liepen inwoners, ondernemers en gemeente wél snel warm: met enthousiasme is gewerkt aan een Lange Termijn Perspectief voor de stad Dordrecht. Hierbij werden nieuwe werkwijzen ingezet om zoveel mogelijk mensen te betrekken. Zo werden bij het winkelend publiek in de binnenstad toekomstbeelden verzameld met een "shoutbox" en de hulp van Consulting Kids ingeroepen om ook basisschoolleerlingen te vragen naar hun ideeën over hún stad van de toekomst. Na een proces waaraan pakweg 1000 Dordtenaren - meer of minder intensief - deelnamen, boden de broedgroepen in het najaar de raad het verhaal 'Eens … op het eiland van ooit' aan. Met toekomstscenario's én concrete ideeën om Dordrecht sterker, bruisender en gezelliger te maken en een netwerk van Dordtenaren dat zich verbonden voelt met de toekomst van de stad.
Buiten de stadsgrenzen
Onze stad én onze opgaven en ambities zijn niet los te zien van onze omgeving. Op thema's als werkgelegenheid, bereikbaarheid, waterveiligheid en duurzaamheid werken we veelvuldig samen met lokale, regionale en (inter)nationale partners om onze doelstellingen ambities te kunnen realiseren. Afgelopen jaren profileerden we ons nadrukkelijker richting de Haagse departementen en het netwerk van 100.000+ steden, onder meer door deelname aan vijf Citydeals. In deze deals werken steden, (mede-)overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties samen aan innovatieve oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken en/of maatregelen bevatten om het economisch ecosysteem van de stedelijke regio(’s) te versterken. Ook haalden we – onder andere met het oog op de Groeiagenda 2030 - de banden aan met Rotterdam, Metropoolregio Rotterdam Den Haag en regio West-Brabant. Hierbij zetten we in op concrete, gezamenlijke vraagstukken zoals de mogelijkheden van een lightrailverbinding Dordrecht – Rotterdam en de verbetering van de IC-verbindingen met Breda en met Rotterdam.
Zonder af te doen aan het belang van samenwerken op specifieke dossiers, groeide afgelopen jaren ook de behoefte aan een meer onafhankelijke rol als centrumstad en aan integrale sturing. De helft van de gemeentelijk begroting wordt inmiddels uitgegeven via samenwerkingsrelaties in Gemeenschappelijke Regelingen. In aanloop naar de nieuwe bestuursperiode wordt nu een nadere analyse uitgevoerd op het regionale sturingscomplex en de centrumfunctie van Dordrecht hierin. Daarbij houden we oog voor onze gezamenlijk te realiseren doelen en de daarbij behorende optimale samenwerkings- en sturingsrelaties. Want regionaal samenwerken heeft ons de afgelopen jaren veel gebracht: van een "zachte landing" van de decentralisaties in het sociaal domein, tot een sterke lobby op de bereikbaarheidsagenda (denk aan het herinrichten van de N3) en een gezamenlijke visie op voor de verstedelijkingsopgave (De Groeiagenda 2030).
Opgave-gestuurd organiseren
Om goed in te kunnen spelen op de nieuwe dynamiek in netwerksamenwerkingen zijn ook in de ambtelijke organisatie de afgelopen twee jaar flinke stappen gezet richting opgave-gestuurd organiseren. Vanaf 1 januari 2018 verdwijnen sectoren en bedrijven en organiseren we ons in flexibele netwerken, rondom de opgaven die samen met de samenleving geformuleerd worden. Met als doel een betere aansluiting op de (leef)wereld van de initiatiefnemers en meer mogelijkheden om met maatwerk vaart te brengen in initiatieven die Dordtenaren tot stand willen brengen.