Om deze te kunnen benutten, propageren we nabijheid én nemen we tegelijk stevig positie in op (boven)regionaal niveau. Beide zijn noodzakelijk. Immers de schaal waarop opgaven zich manifesteren is niet automatisch de schaal waarop opgaven het beste aangepakt kunnen worden. Anders gezegd, de sleutel tot de oplossing voor een lokaal probleem, kan soms in samenwerking op (boven)regionaal niveau gevonden worden. Ook daarbij geldt dat voor ons de opgave centraal staat en niet de bestuurslaag. De inhoud en het type opgave bepalen in welke bestuurlijke vorm we de opgave aanpakken. Een inspirerend voorbeeld hiervan is het Deltaprogramma, waar we met diverse overheden en maatschappelijke partners samenwerken aan de waterveiligheid.
(Samen)werken aan waterveiligheid
Vorig jaar is het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT)-onderzoek naar Meerlaagsveiligheid (MLV) als slimme combinatie in Dordrecht afgerond. Voor het Eiland van Dordrecht is het concept meerlaagsveiligheid uitgewerkt, met als ambitie een zelfredzaam eiland. Het onderzoek is vorig jaar afgerond en heeft een kansrijke slimme combinatie van maatregelen in laag één, twee en drie opgeleverd die samen de waterveiligheidsstrategie voor een zelfredzaam Eiland van Dordrecht vormen. Deze combinatie krijgt verdere uitwerking in het MIRT-onderzoek Operationalisering strategie zelfredzaam Eiland van Dordrecht, dat vorig jaar gestart is. In 2017 besluiten gemeente, waterschap, provincie, veiligheidsregio en rijk samen of deze slimme combinatie als alternatief kan dienen voor het versterken van de primaire waterkering. Binnen de strategie voor een zelfredzaam Eiland wordt ook gewerkt aan het opstellen van een waterveiligheidsplan binnen het nationaal project Water en Evacuatie.
Om onze opgaven te kunnen realiseren is aandacht voor ons profiel van belang. Een stad kan zich immers 'buiten' pas sterk profileren als duidelijk is wat het precieze profiel van de stad is. Welke logische gedachte moet iemand uit Rotterdam, Den Haag of Antwerpen hebben over Dordrecht als hij of zij aan onze stad denkt? Om de effectiviteit van de gemeente Dordrecht in netwerksamenwerking blijvend te vergroten zetten we structureel in op Public Affairs (PA). Slim profileren en stevig positioneren helpt ons om onze ambities te realiseren.
Op 8 maart 2016 werkten de zes Drechtsteden gemeenten exact tien jaar regionaal samen. Door slim samenwerken is er in de voorbije periode veel bereikt, zowel inhoudelijk als financieel. We zien dit bijvoorbeeld terug bij de samenwerking in het sociaal domein. De regio Drechtsteden is toonaangevend in de maritieme sector. Meer bepalend is de regio, aldus de recente sociaaleconomische analyse Zichtbaar Samen Maritiem, dé topregio van de maritieme maakindustrie. Binnen de Drechtsteden neemt Dordrecht een bijzondere positie in. Dordrecht biedt naast de maritieme maakindustrie in de regio, het Oudhollandse decor van een historische stad. Dat deze profielen elkaar kunnen versterken blijkt bijvoorbeeld uit Koningsdag en uit de steun van Dordrecht en Drechtsteden voor de plannen om in 2025 de Wereldtentoonstelling in Nederland te organiseren. Stad en regio zien hier kansen om het (inter)nationale publiek kennis te laten maken met de unieke kwaliteit van de Hollandse Delta op het gebied van water, maritiem en historie. De bijzondere positie van Dordrecht in de Drechtsteden wordt onder andere zichtbaar in de functie van centrumstad. Dit leidt voor ons tot specifieke rolkeuzes. Dit betekent dat we de ene keer op een gezaghebbende manier ontwikkelingen regisseren en andere keer juist een ontwikkeling licht faciliteren. Steeds kijken we hierbij naar wat goed is voor Dordrecht en de Dordtenaren. Vanuit dit idee willen we de potenties van de regionale samenwerking ten volle blijven benutten.
Het Samenwerkingsverband Zuidvleugel is omgevormd naar het netwerk Zuidelijke Randstad. In dit ‘nieuwe’ netwerk gaan overheden in dit gebied gezamenlijk aan slag met de strategisch ruimtelijk-economische koers en de internationale concurrentiekracht van het gebied. De stedelijke regio’s, de provincie Zuid-Holland en de steden Den Haag en Rotterdam zijn deelnemende partners. De 100.000 plus-gemeenten, zoals Dordrecht, worden uitgenodigd om naast de huidige partners medeverantwoordelijk te worden voor het netwerk. Er is deels sprake van publiek-private samenwerking, want ook hier geldt dat de inhoud bepaalt hoe en in welke samenwerkingsconstructie de opgave aangepakt wordt. De samenwerking met de rijksoverheid in het bestuurlijk overleg Meerjareninvesteringsprogramma Infrastructuur Ruimte en Transport (BO MIRT) in relatie tot de Adaptieve Gebiedsagenda Zuidelijke Randstad (waarin vanuit de regio meer focus op uitvoering komt) heeft in het netwerk een nauwe relatie met een te ontwikkelen gemeenschappelijk en richtinggevend verhaal van de Zuidelijke Randstad (met scherpe keuzes). Hetzelfde geldt voor de netwerksamenwerking rond de voort te zetten Verstedelijkingsstrategie en Wonen én Stedenbaan. Het zal steeds meer gaan om netwerksamenwerking en -sturing, waarbij acties zoveel mogelijk bij logische partners worden belegd, zoals de MIRT-trajecten.
Dordrecht is via Drechtsteden en netwerk Zuidelijke Randstad onderdeel van een groter, soms grensoverschrijdend netwerk. De Vlaams-Nederlandse Delta en Strategic Board Delta Region zijn in dit verband belangrijke netwerken. Via deze netwerken bouwen we actief aan de duurzame ontwikkeling en economische versterking van de deltaregio, het gebied tussen Rotterdam-Antwerpen-Gent. DelTri was ook zo’n netwerk. Na vijf jaar stopt het DelTri overleg. In plaats hiervan zullen de regionale partners, in het gebied van de Tweede Maasvlakte tot West-Brabant, jaarlijks een Delta Dialoog organiseren. Onderwerp van gesprek zal de implementatie van de regionale havenplannen zijn, in het bijzonder die van Rotterdam, Dordrecht en Moerdijk. Nationaal zijn we actief in onder andere de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het G32-stedennetwerk. Daarnaast lobbyen we in ‘Den Haag’ op specifieke dossiers, zoals behoud van de intercitystatus en externe veiligheid. Ook de Europese Unie is voor ons een voorname partner. Zo hebben we Europese middelen voor transnationale samenwerking binnen de EU (INTERREG) kunnen benutten voor waterveiligheidsprojecten.